وظایف طراح تجربه کاربری UX  چیست و آن‌ها چه کار می‌کنند؟

طراح تجربه کاربری (UX) عنوان شغلی است که احتمالا این روزها خیلی زیاد آن را می‌شنوید. ما در این مقاله می‌خواهیم وظایف طراح تجربه کاربری را با هم مرور کنید. 

با اینکه طراحی UX، زمینه‌ای است که برای توسعه محصولات ضروری به نظر می‌رسد، عملکرد آن هنوز به دلیل جدید بودنش، برای بسیاری راز آلود است. بنابراین، وقتی کسی می‌گوید “من طراح  تجربه‌ کاربری هستم”، به طور کامل مشخص نیست که دقیقا چه کاری انجام می‌دهند. خیلی ها آن را با طراحی سایت اشتباه می‌گرند.

این مقاله مخصوص کسانی است که هنوز مطمئن نیستند وظایف طراح تجربه کاربری چیست.

به طور کلی طراحی User Experience  یا تجربه کاربری به چه معناست

برای مدت زمان بسیار زیادی، طراحی به معنای طراحی گرافیکی بود (یعنی ظاهر محصول). اما با پیشرفت تکنولوژی دیجیتال و انتظارات ما از تعاملات دیجیتالی، بیشتر به “احساسی” که محصول به وجود می‌آورد پرداخته شد. که به آن تجربه کاربری نیز گفته می‌شود. اگر UX تجربه‌ای باشد که کاربر در زمان کار با محصول دارد، طراحی تجربه کاربری فرآیندی است که از طریق آن طراح سعی می‌کند تشخیص دهد تجربه‌ای که به وجود می‌آید چیست

 (نکته: ما واقعا نمی‌توانیم تجربیات کاربری را به عنوان یک نهاد رسمی بشناسیم. هرچند، می‌توانیم شرایط تجربه از قبل تعیین شده را طراحی کنیم).

نقش طراح UX به طور مستقیم در فرایند کاربردی کردن، قابل استفاده بودن و لذت بخش بودن محصول برای کاربران خود دیده می‌شود

وظایف طراح تجربه کاربری چیست؟

 وظایف طراح تجربه کاربری به صورت روزانه چیست؟پاسخ به این سوال مانند بسیاری از سوالات کلی دیگر این است: بستگی دارد. وظایف طراح تجربه کاربری می‌تواند از یک کمپانی به کمپانی دیگر یا حتی از یک پروژه به پروژه دیگر در یک کمپانی واحد متفاوت باشد. البته جدا از متنوع بودن وظایف، برخی عملیات کلی را می‌توان از هر طراح  تجربه کاربری‌ای انتظار داشت، صرف نظر از کمپانی که در آن مشغول به کار است،.

اینجا، من ۶ وظیفه اصلی طراح تجربه کاربری را خلاصه کرده ام:

1. جستجوی محصول

جستجوی محصول (که طبیعتا شامل جستجوی بازار و کاربر است)، نقطه شروعی برای هر طراح UX و برای هر پروژه طراحی UX است. این کار زیربنای یک طراحی عالی را می‌سازد زیرا به طراحان اجازه می‌دهد فرضیات را کنار گذاشته و تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات واقعی اخذ کنند.

جستجوی محصول مهم است زیرا:

• به طراحان UX اطلاعاتی درباره کاربران می‌دهد: رفتار آنها، اهدافشان، انگیزه‌ها و نیازهایی که دارند را مشخص می‌کند.
• به طراحان UX کمک می‌کند استانداردهای صنعت را درک کرده و فرصت‌های مناسب برای ارائه محصول را تشخیص دهند. این کار همچنین به اولویت بندی وجوه متفاوت محصول کمک می‌کند. این وظیفه از وظایف طراح تجربه کاربری مستقیما با ویژگی‌های محصول در ارتباط است.

از لحاظ مسائل فنی، جستجوی محصول، فرآیند جمع آوری داده از طریق کانال‌هایی مانند زیر است:

• مصاحبه‌های شخصی با کاربران و ذینفعان
• تحلیل رقابتی
• نظرسنجی‌های آنلاین
• گروه‌های تمرکز

داده‌های جمع آوری شده تحلیل و تبدیل به اطلاعات کمی و کیفی می‌شوند. این اطلاعات ارزشمند برای تصمیم گیری استفاده می‌شوند.

2. ساخت پرسوناها و سناریوها

براساس نتایج جستجوی محصول، گام بعدی طراح  تجربه کاربری تشخیص گروه‌های کاربری اصلی و ساخت پرسوناهای معرف آنان است. پرسونا، هویتی خیالی است که یکی از گروه‌های کاربری را برای طراحان منعکس کرده و نشان می‌دهد.

وظایف طراح تجربه کاربری

پرسوناها، کاربرانی که می‌خواهند نیستند، بلکه کاربرانی هستند که واقعا دارند. با اینکه پرسوناها خیالی و غیرواقعی هستند، اما باید قسمتی از مخاطبین واقعی و رفتارهای آن‌ها را نشان دهند. هدف از ساخت پرسوناها، منعکس کردن الگوهایی است که در کاربران تشخیص داده شده اند.

وقتی طراح UX، پرسوناها را تشخیص داد، می‌تواند سناریوها را بنویسد. سناریو، روایتی است که “یکی از روزهای زندگی” یکی از پرسوناها را توضیح می‌دهد و می‌گوید وبسایت یا اپلیکیشنی که در حال طراحی است چه نقشی در زندگی‌های کاربران دارد. این طراحان چه در حال طراحی اپلیکیشن و وبسایت باشند، چه نیاز به طراحی محصول جدید یا طراحی مجدد یک محصول موجود باشد، باید به تمام مراحلی که کاربر در حین کار با محصول می‌گذراند فکر شود. 

وظایف طراح تجربه کاربری

3. معماری اطلاعات(IA: Information Architecture) 

وقتی طراح UX تحقیقات خود را انجام داده و پرسوناها را ساخت، زمان تعریف معماری اطلاعات فرا می‌رسد. وظایف طراح تجربه کاربری در محدوده تحقیقاتی پایان یافته و وظایف او در محدوده عملیات شروع می‌شود. معماری اطلاعات، ایجاد ساختاری برای وبسایت، اپلیکیشن یا محصول دیگری است که به کاربران اجازه می‌دهد، بدانند کجا هستند و اطلاعاتی که درباره موقعیت فعلی خود می‌خواهند کجا وجود دارد. معماری اطلاعات منجر به ایجاد مسیریابی، سلسله مراتب و دسته بندی‌ها می‌شود. برای مثال، وقتی یک طراح UX، یک منوی بالای سایت را طراحی می‌کند تا به کاربران کمک کند، بفهمند کجای سایت قرار دارند، همین کار او معماری اطلاعات است.

وظایف طراح تجربه کاربری

4. ساخت قاب

وقتی معماری اطلاعات انجام شد، زمان ساخت قاب فرا می‌رسد. قاب، طرحی است که بیشتر جزئی از وظایف طراح تجربه کاربری است. اساسا، قاب نماینده عیانی از طراحی است. قاب‌ها باید نشان دهنده هر صفحه یا گامی باشد که کاربر در زمان کار با محصول با آن برخورد می‌کند.

 قاب‌چنین مشخصاتی دارند:

• قاب‌ها، ستون فقرات طراحی محصول‌اند. آنها معمولا زمانی که توسعه آغاز می‌شود، به عنوان راهنما استفاده شده و باید منعکس کننده تمامی بخش‌های مهم محصول نهایی باشند.
• قاب‌ها باید به سرعت ساخته می‌شوند. طراحان UX باید اهداف UI را به شکل ساده‌ای منعکس کنند. مثلا با استفاده از متغیرهای ساده‌ای که نشان دهنده اشکالی مثل مستطیل‌های متقاطع برای تصاویر‌ند.
• قاب‌ها به ندرت برای آزمودن محصول استفاده می‌شوند. با اینکه ممکن است به طراحان UX برای جمع آوری بازخورد طراحی در جستجوهای اولیه کمک کنند، اما جایگزین تعامل واقعی با محصول نمی‌شوند.

وظایف طراح تجربه کاربری

5. پروتوتایپ

بسیاری افراد، اصطلاحات “قاب” و “پروتوتایپ ” را به صورت جا به جا استفاده می‌کنند، در صورتی که تفاوت‌های معناداری بین این دو  وظیفه طراح تجربه کاربری وجود دارد. قاب و پروتوتایپ ، ظاهر متفاوتی دارند، نشان دهنده مسائل متفاوتی هستند و برای اهداف متفاوتی ایجاد شده‌اند. در حالی که قاب‌ها مشابه با طرح‌های معماری‌اند، مثل پلان ساختمانی، پروتوتایپ چیزی است که تا حدود بالایی نشان دهنده محصول نهایی است.

پروتوتایپ‌ها، ویژگی‌های زیر را دارند:

• پروتوتایپ‌ها به طور حدودی به شما می‌گویند چطور با محصول کار کنید. به همین دلیل هم بهتر است برای طراحی‌های تعاملی، تصاویر ایستا را نمایش نداده و در عوض از پروتوتایپ تعاملی (قابل کلیک) استفاده کنید. با ابزارهای مدرن برای ساخت پروتوتایپ مانند Adobe XD، می‌توانید حتی پروتوتایپ‌های خود را به صورت ویدئویی ضبط کرده تا بازدیدکنندگان را راهنمایی کنید و به آنها بگویید طراحی شما چطور کار می‌کند.
• برای تست کاربر، می‌توان از پروتوتایپ‌ها تا بالاترین حد قابلیتی که دارند استفاده کرد. پروتوتایپ‌ها باید به کاربر اجازه دهند تجربه ای از محتوا داشته و تعاملات اصلی را با رابطی شبیه به محصول نهایی، آزمایش کند. با اینکه پروتوتایپ نباید دقیقا شبیه به محصول نهایی باشند، اما هدف و کاری که انجام می‌دهد باید کاملا مشابه باشد.

6. آزمایش محصول

آزمایش به طراحان UX کمک می‌کند بفهمند کاربران در زمان کار با محصول، به چه مشکلاتی بر می‌خورند. یکی از متداول‌ترین روش‌هایی که یک طراح UX برای آزمایش محصول استفاده می‌کند، انجام تست بر روی شخص واقعی است، تا رفتار شخص به این ترتیب مشاهده شود. بازخوردهای کلامی و غیرکلامی از کاربر به طراحان UX کمک می‌کند تجربه کاربری بهتری بسازند. نیاز به گفتن نیست که وقتی با کاربری که در حال تلاش برای استفاده از محصول شماست در یک مکان قرار دارید، همدلی بهتری با کاربران خواهید داشت. البته روش‌های  آزمایش محصول بسیارند و ما یکی از آنها را بازگو کردیم.

ویژگی‌ها همیشگی طراحی تجربه کاربری

• طراحی UX فرآیندی است که هیچگاه پایان نمی‌یابد.
• طراحی UX، فرآیند تکرار مداوم است. 
• کار طراح UX با انتشار محصول پایان نمی‌یابد.

 در واقع، طراحان UX همچنان به یادگیری ادامه می‌دهند و به این صورت آپدیت‌های بعدی را منتشر می‌کنند. آنها بهترین محصول ممکن را طراحی می‌کنند اما همیشه آمادگی یادگیری و رشد را دارند.

وظایف طراح تجربه کاربری

در شغل طراحی تجربه کاربری چه خبر است؟

اگر شرح وظایف شغل‌های مختلف طراحی UX را مروری اجمالی نمایید، به این نتیجه خواهید رسید که لیست مسئولیت‌های هرکدام با دیگری تفاوت‌های بسیار زیادی دارد. در برخی از آنها، وظیفه طراح UX صرفا تحقیق و آزمایش کاربردپذیری است در حالی که در دیگر شرح وظایف طراح UX بیشتر  فنی و عملیاتی است و برای ساخت پروتوتایپ‌ها و کار کردن نزدیک‌تر با تیم مهندسی برنامه‌ریزی شده است. دلیل این امر آن است که نقش طراح UX به میزان زیادی بستگی به طبیعت شرکت و تفاوت‌های میان یک طراح UX با دیگران می‌تواند تفاوت بسیاری داشته باشد. بزرگترین تفاوت بین استارت آپ‌ها و کمپانی‌های بزرگ به شرح زیر است:

• در استارت آپ: به دلیل تیم‌های کوچکتر و منابع محدود، طراح کاربری بیشتر احتمال دارد برای تمامی بخش‌های فرایند طراحی مسئول باشد. بنابراین، اگر می‌خواهید در تمامی بخش‌های فرآیند طراحی UX دخیل باشید، استارت آپ می‌تواند برای شما مناسب باشد.
• کمپانی‌های بزرگتر: معمولا وظایف طراح UX را به چند نقشی که کاملا بر روی یک بخش متمرکز است می‌شکنند. به همین دلیل هم هست که وقتی به دنبال شغل هستید، عناوین شغلی مانند “متخصص کاربردپذیری”، “معمار اطلاعات”، “محقق تجربه کاربری”  را می‌توانید در کمپانی‌های بزرگ پیدا کنید. بنابراین، اگر از بخش خاصی از طراحی UX لذت می‌برید، کار کردن با تیم‌های بزرگتر می‌تواند کاملا نیازهای شما را برطرف نماید و اگر دوست دارید تمام وظایف طراح تجربه کاربری را بیازمایید یک استارت آپ منظر شماست.

 نتیجه گیری

با اینکه وظایف طراح تجربه کاربری پیچیده، چالش برانگیز و چند وجهی است، اما این شغل در عین حال می‌تواند حرفه‌ای جذاب و هیجان انگیزی باشد که شما را به مسیرهای گوناگونی می‌کشاند.