تعریف شبکه اجتماعی چیست و چه کاربردی در بازاریابی دارد؟

شبکه‌های اجتماعی در واقع مجرایی هستند که بر مبنای اینترنت بنا شده و هدف اصلی آنها برقراری ارتباط است. با توجه به اطلاعات موجود، یک شبکه اجتماعی یعنی استفاده از سایت‌هایی که در قالب رسانه‌های اجتماعی ارائه شده‌اند و بر بستر اینترنت کار می‌کنند؛ با هدف برقراری ارتباط با دوستان، خانواده، همکاران و مشتریان. سایت‌هایی مانند فیسبوک، توییتر، لینکدین و اینستاگرام از جمله سایت‌هایی هستند که به عنوان شبکه اجتماعی تلقی می‌شوند و امکان برقراری ارتباط با دیگران را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. البته که شبکه‌های اجتماعی فقط برای عموم مردم کاربرد ندارند؛ بلکه برای بازاریابانی که به دنبال جذب مشتری هستند نیز به عنوان یک پایگاه مهم تلقی می‌شوند. بنابراین برای استفاده از این ابزار باید قبل از هر چیز با تعریف شبکه اجتماعی آشنا شد.

درست است که رقابت سختی بین سایت‌های ارائه دهنده این سرویس وجود دارد؛ اما بر اساس جدیدترین داده‌های موجود که در اوایل سال ۲۰۱۹ منتشر شده است؛ از اکتبر سال ۲۰۱۸ تا کنون، فیسبوک محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در جهان قلمداد شده و با رسیدن به ۹۰٪ کاربر تلفن همراه در ایالات متحده توانسته جایگاه خود را در بین شبکه‌های اجتماعی دیگر تثبیت کند.

با این وجود؛ این شبکه‌ها بستر بسیار مناسبی برای کسب‌وکارهای مختلف جهت تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان بالفعل است. در واقع شما به عنوان یک کسب‌وکار عادی اگر بتوانید در شبکه‌های اجتماعی کاربر جذب کنید؛ می‌توانید درصدی از این کاربران را به صورت روزانه، ماهانه و حتی سالانه به مشتری تبدیل کرده و تجارت خود را توسعه دهید.

کارکرد و تعریف شبکه اجتماعی

بیشتر بازاریابان با هدف افزایش شناخت برندشان توسط افراد مختلف و تشویق حس وفاداری مشتریان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. از آنجا که شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شوند که شرکت به مشتریان جدید دسترسی بهتری داشته و برای مشتریان موجود نیز قابل تشخیص‌تر باشد؛ استفاده از آنها می‌تواند تصویر و محتوای برند شما را به کاربران بهتر بشناساند.

به عنوان مثال کاربری که مکررا از توییتر به عنوان شبکه اجتماعی استفاده می‌کند؛ ممکن است برای اولین بار از طریق این شبکه با محصول یا خدمت شما آشنا شده و تصمیم به خرید آن بگیرد. هر چقدر برند شما بیشتر در معرض دید افراد مختلف قرار بگیرد؛ شانس شرکت برای یافتن و حفظ مشتریان جدید بیشتر می‌شود.

بازاریابان برای بهبود نرخ تبدیل از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. وجود زیر ساخت‌های لازم برای دسترسی و تعامل با مشتریان جدید و حتی قدیمی، یکی از بارزترین ویژگی‌های این شبکه‌ها است. به اشتراک گذاشتن پست‌های وبلاگی، تصاویر ویژه‌ای از محصول، فیلم‌های تبلیغاتی و حتی نظرات کاربران در مورد محصول‌تان در رسانه‌های اجتماعی، به شما اجازه می‌دهد تا کاربران‌تان به بازاریابی در این شبکه‌ها واکنش نشان داده، از وب‌سایت شرکت بازدید کنند و حتی مشتری شوند.

تعریف شبکه اجتماعی

مزایا و معایب استفاده از شبکه‌های اجتماعی در بازاریابی

معرفی یک محصول خاص در شبکه‌های اجتماعی مختلف، باعث می‌شود که گاها مشتریان پیشنهادات شرکت را تکمیل کرده و خرید محصولات و خدمات آن شرکت خاص را به دیگران توصیه کنند. بنابراین هرچه مشتریان بیشتر در مورد شرکت شما در شبکه‌های اجتماعی صحبت کنند، اعتبار برندتان نیز بیشتر می‌شود. هرچه یک برند قوی‌تر شود، نتیجه آن فروش بیشتر است. افزایش پست‌های منتشر شده شرکت در شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شود که محصول بیشتر در موتورهای جستجو نمایش داده شود. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به شما کمک کنند که یک برند معتبر و قابل اعتماد خلق کنید.

گاهی شرکت‌ها از شبکه‌های اجتماعی برای نشان دادن سطح خدمات خود به مشتری و غنی‌سازی روابط خود با مصرف‌کنندگان استفاده می‌کنند. به عنوان مثال اگر مشتری در مورد محصول یا خدمات ارائه شده توسط یک کسب‌وکار خاص در حساب توییتری خود شکایت کند؛ ممکن است مدیران شرکت فوراً موضوع را بررسی کرده، عذرخواهی کند و برای جبران اشتباهات خود دست به اقدام خاصی بزنند. در این صورت حتی ممکن است محبوبیت برند بیشتر نیز شود. با این حال انتقاد از یک مارک خاص می‌تواند خیلی سریع در رسانه‌های اجتماعی پخش شود. در این شرایط معمولا برای بخش روابط عمومی شرکت یک دردسر مجازی بزرگ ایجاد می‌شود.

اگرچه استفاده از بیشتر شبکه‌های اجتماعی رایگان است؛ اما افتتاح یک حساب کاربری و فعال نگه داشتن آن نیاز به زمان دارد. به همین دلیل هم شرکت‌های بزرگ و حتی شرکت‌های کوچکی که بخش اعظمی از فعالیت‌های بازاریابی خود را در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند؛ برای فعال نگه داشتن صفحات خود و انتشار پست‌های جذاب و کاربرپسند مجبورند که یک نیرو تمام وقت استخدام کنند. از طرفی این نکته را در نظر داشته باشید که هزینه‌های ثابتی که برای فعالیت در این شبکه‌ها صرف می‌شود؛ به مرور زمان کاهش پیدا می‌کند.

به عنوان مثال اگر برای انتشار هر پست ۱۰۰۰۰ هزار تومان هزینه کنید و فقط ۱۰ کاربر داشته باشید؛ یعنی برای معرفی محصول‌تان به هر کاربر حدود ۱۰۰۰ تومان هزینه پرداخت کرده‌اید. این در حالی است که وقتی به ۱۰۰ کاربر فعال برسید؛ هزینه جذب هر دنبال‌کننده برای شما به ۱۰۰ تومان می‌رسد.

از طرفی تاثیر انتشار پست برای ۱۵ دنبال‌کننده ار تاثیر انتشار پست برای ۱۵۰۰۰ دنبال‌کننده کمتر است. بنابراین هر چقدر کاربران‌تان در شبکه‌های اجتماعی بیشتر شوند؛ علاوه بر این که نرخ هزینه‌های ثابتی که برای انتشار پست جهت نمایش برای هر کاربر پرداخت می‌کنید کاهش پیدا می‌کند؛ تاثیر تبلیغات نیز بیشتر می‌شود.

چند نکته مهم در مورد شبکه‌های اجتماعی

از آنجا که فعالیت هر کسب‌و‌کاری منحصربه‌فرد است و از نظر مشتری هدف، تاریخچه و بازارهای رقابتی موجود هدف متفاوتی دارد، هیچ استراتژی واحدی وجود ندارد که بتوان برای بازریابی تمام شرکت‌ها به صورت یکسان از آن استفاده کرد. در واقع هر شرکتی با توجه به نوع مشتری، بازار و عوامل مختلف دیگر باید از استراتژی مخصوصی برای معرفی محصول و خدمات خود در شبکه‌های اجتماعی استفاده کند.

این واقعیت که شبکه‌های اجتماعی به طور مداوم در حال تحول هستند نیز باعث می‌شود که تغییرات چالش‌برانگیزی برای شرکت‌ها ایجاد شود. این تغییرات گاها می‌توانند بر میزان موفقیت بازاریابی یک شرکت در یک شبکه اجتماعی خاص تأثیر بگذارند.