زبان درس ۳ از دوره میانی آکادمی آموزش تولید محتوای دیاکوبین

در این درس از آکادمی‌ آموزش تولید محتوای دیاکوبین بیشتر می‌خواهم راه مثال و تمرین را درپیش بگیرم. با سطوح مختلف زبان بازی کنم و تمرین‌های بسیار خاصی را برای شما عنوان کنم.

همان طور که در دوره مقدماتی به آن پرداختم همه چیز از زبان شروع شده است و با زبان پایان می‌یابد. اگر زبان درستی را در پادکستی خود انتخاب کنید؛ اگر شما در داستان تصویری خود(کمیک بوک یا کمیک استریپ) خود از زبانی درست استفاده کنید؛ اگر در برابر دوربین به زبانی درست سخن بگویید. مخاطب به دنیای شما پرتاب می‌شود. در این درس شما با چهار جلسه بسیار مهم رو به رو هستید.

• جلسه نخست : نظام نشانه‌ها
• جلسه دوم: نگارش
• جلسه سوم درست نویسی
• جلسه چهارم: ترجمه

در مقدمه درس من از زبان با شما سخن گفتم و از انتخاب درست زبان. اما زبان به معنی حرف زدن و نوشتن منظورم نبود. در طرح درس اولیه این آکادمی این درس را به گونه‌ای دیگر تدوین کرده بودم. اما هر چه که پیش می‌روم مباحث زبان شناسی که حدود ده سال پیش در دوره دانشجویی خوانده‌ام مرا بیشتر به خود فرا می‌خوانند. دلیل آن هم وجود زبان‌های گوناگون در دل زبان فارسی است که ما به آن سخت می‌گوییم.

روز به روز زبان ما با زبان نسل بعدی و قبلیمان متفاوت می‌شود. روز به روز گفتار، رفتار و نوشتار گروه های نسلی و شغلی ما با یک دیگر تفاوت می‌یابد و به واسطه این تفاوت تفکر ما نیز متفاوت می‌شود. طرفه آن که، این تفاوت زبانی از قومیت‌ها رخت بر می‌بندد. چیزی که در سال‌های قبل به شدت وجود داشت و شکافی عظیم بین تهران و شهرستان پدید می‌آورد.

یکی از دوستانم مانند مارکو پولو دور ایران را گشته و به واسطه شغل پدرش هر چند سال را در یکی از شهر‌های ایران گذرانده است. وقتی از زندگی پر سفرش می‌گفت، اشاره کرده چند سالی را در اصفهان گذرانده است. از او پرسیدم در اصفهان مشکل نداشتی؟ گفت نه چندان. برایم عجیب بود. چرای تعجبم به خاطر حرف‌های کیومرث پور احمد کارگردان سینما ست. این صحبت‌ها را چند وقت پیش در نشریهای خواندم و نقل به مضمون می‌کنم.

آقای پور احمد وقتی درباره قصه‌های مجید صحبت می‌کرد، می‌گفت زندگی مجید شبیه زندگی خودش بوده. حتی انگیزه او از آوردن مجید از کرمان به اصفهان هم همین بوده است. (کتاب قصه های مجید را هوشنگ مرادی کرمانی در فضای شهر کرمانِ حدود  ۶۰  سال پیش نوشته است و سریال و فیلم قصه‌های مجید را با هنرمندی مثال زدنی، کیومرث پور احمد در اوایل دهه ۷۰ شمسی ساخت شد و در فضای اصفهان آن سال‌ها می‌گذرد.)

از چپ به راست : کیومرث پور احمد(کارگردان)،جهان بخش سلطانی(بازیگر سریال قصه های مجید)، مهدی باغبیکی(بازیگر نقش مجید)

وقتی از پوراحمد پرسیدند چرا این کتاب را انتخاب کردی و از کرمان به اصفهان آوردی؟ جواب داد. زندگی مجید شبیه خودم بود. من اهل نجف آباد بودم و لهجهام با اصفهانی‌ها فرق می‌کرد از این رو من را مسخره می‌کردند و من بچه‌ای کم رو بودم که مجبور بود در تنهایی خود زندگی‌کند. و حال آن که در روزگار ما آن اختلاف زبانی از میان برداشته شده است و مثلا دوست من به راحتی می‌تواند در اصفهان به مدرسه رود و درس بخواند.

این که مردم دیاری اکنون رفتاری متفاوت با روز پیشین نشان می‌دهند هم به واسطه تغییر زبان آنهاست و هم نمود آن در زبان آنها معلوم و مشهود است. درک این تغییرات زبانی آنچنان پیچیده است که تنها برخی تحقیقات دانشگاهی می‌توانند آنها را درک کرده و مواردی که به تبع آن پیش می‌آید را پیشبینی کنند. اما کار ما به عنوان تولید کننده‌ محتوا در مواجهه با تغییرات زبان چیست. ما نیز باید این تغییرات را درک کنیم، در برابر این تغییرات زبانی مسئولیتی متوجه ما نیست ما باید بتوانیم از آنها استفاده کنیم.

در جلسه ۱ چه می‌آموزید.

در این جلسه ما با آوردن داستانی واقعی به نشانه‌ها و زبان بستر‌های آن که اغلب به آن فرهنگ می‌گوییم می‌پردازیم. استفاده از تمام امکانات زبان تحت عنوان نظام نشانه‌ها در این درس با شما تمرین می‌شود.

در جلسه ۲ چه می‌آموزید

نگارش یکی از مهم‌ترین بخش های کار شماست این که نظام نشانه‌های مودر نظرتان را چگونه استخدام کنید و از آن استفاده کنید می تواند مهم‌ترین چالش کار شما باشد. آیین نگارش و خلاقیت در نگارش می‌تواند برای هر تولید کننده محتوایی حکم نان شب را داشته باشد. نه تنها در این درس بلکه همیشه تا وقتی که در این صنف به سر می‌برید. تمرین‌های مربوط به خلاقیت در نگارش می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.

در جلسه ۳ چه می‌آموزید

در این درس سه معیار مهم از کتاب غلط ننویسیم مرحوم استاد ابوالحسن نجفی را با شما در میان می‌گذارم و اساسا این کتاب را با هم مرور می‌کنیم. این کتاب برای من همیشه یک کتاب مرجع بوده و حکم آیین نامه نگارشی دارد . برخی از مواردی را که این کتاب مطرح کرده را با هم مرور می‌‌کنیم. همین طور برخی ایرادات زبانی را نیز با هم تمرین می‌کنیم.

در درس ۴ چه می‌آموزید.

در درس چهارم ما به دنبال این هستیم که ترجمه را به عنوان یکی از مهم ترین ابزار های تولید محتوا محل بحث و تمرین قرار دهیم . ایرادات زبانی و نگارش و ویرایشی که به صورت عمده در ترجمه به وجود می‌آید را با هم مرور می‌کنیم.

نتیجه مطلوب که می‌توان از درس ۳ به دست آورد.

درس ۳ درسی است که بیشترین حجم تمرین با خود به همراه دارد. من برای آن که این درس را با کیفیت بالایی برای شما تدوین کنم نیازمند آنم که شما در این درس اوج مشارکت را داشته باشید . در بسیاری موارد این مباحث را در کارگاه‌های حضوری مطرح می‌کنم و در طول درس کمتر به تنهایی حرف می‌زنم و بیشتر وقت جلسه به گفت و گو می‌گذرد.

شما از این درس وقتی بهره تمام عیار را می‌برید که یک یا چند کامنت برای حل تمرین ها و سوال‌های مربوط از آنها در قسمت کامنت های دیاکوبین برای من بگذارید. این کامنت‌ها را من می‌خوانم و این درس را به یک کلاس مکاتبه‌ای آنلاین تبدیل می‌کنم. پس این معیار را به یاد داشته باشید هر خواننده این درس‌ها باید یک کامنت برای من بفرستد.